Als je je hartslag meet, doe je dat vooral overdag: je kijkt wat je rusthartslag is en kijkt of je in de juiste hartslagzone zit tijdens het sporten. Maar er valt ook van alles af te leiden uit je hartslag tijdens het slapen, beweert chief scientist Hannu Kinnunen van Oura.
Zijn bedrijf maakt een ring waarmee je je hartslag kunt meten. Maar ook als je geen Oura-spullen hebt kun je aan de hand van je hartslag tijdens het slapen kijken of je goed bent uitgerust. Een lagere rusthartslag is een aanwijzing dat je goed hersteld bent. Maar je kunt uit je hartslag tijdens slaap ook afleiden wat het effect is van een late maaltijd, laat op de avond sporten of alcohol drinken. Er is de laatste tijd ook meer aandacht voor je biologische ritme (circadian rhythm) en dit sluit er mooi op aan.
Tijdens het slapen is het de bedoeling dat je lichaam herstelt van de inspanningen van de dag. Hier zijn drie voorbeelden van patronen die je zou kunnen zien:
Optimale hartslag tijdens slaap: de hangmat
De meest optimale curve ziet eruit als een hangmat: je bent dan ontspannen in bed gegaan en bent ’s ochtends helemaal uitgeslapen. Vlak nadat je in slaap bent gevallen ontspant je lichaam en gaat je bloeddruk en hartslag omlaag. Je laagste hartslag is halverwege je slaap, als de hoeveelheid melatonine maximaal is. Je laagste lichaamstemperatuur is rond 4 uur ’s ochtends. Tijdens een REM-slaap kan je hartslag weer iets omhoog gaan. Deze pieken kun je negeren als je in de grafiek een hangmat-vorm wilt herkennen. Als het ochtend wordt gaat je hartslag weer omhoog om je voor te bereiden op het ontwaken.
Niet ideaal: metabolisme draait overuren
Laat je hartslag een omlaag wijzende helling zien, dan is dat een teken dat je metabolisme overuren draait. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als je laat hebt gegeten, laat hebt gesport of een glas wijn dronk voordat je ging slapen. Je rusthartslag begint hoog en eindigt op het laagste punt vlak voordat je wakker wordt. Je wordt in dat geval minder uitgerust wakker. Het is dan tijd om eens na te gaan denken of je ’s avonds wat rustiger aan moet doen. Ga één tot twee uur eerder sporten, probeer eerder te eten en drink thee in plaats van alcohol.
Verstoord ritme
Gaat je hartslag vlak nadat je in slaap viel omhoog, dan is dat een teken dat je uitgeblust bent. Als het na je gebruikelijke tijdstip naar bed bent gegaan, kan dit effect hebben op je hartslagcurve. Vaak is er niet direct een oorzaak aan te wijzen waarom je hartslag omhoog gaat. Soms kan het gevoeligheid voor bepaald voedsel zijn of moeite met ademhalen. In ieder geval is je ritme in de war en merk je de effecten van extra melatonine en lagere bloeddruk. Probeer je aan een vaste routine te houden, door op een vast tijdstip in bed te liggen. Daardoor slaap je ’s nachts beter en gaan je prestaties overdag ook vooruit.
Let dus op je hartslagcurve en kijk hoe jij ook de ideale hangmat-grafiek kunt krijgen.